Đề thi học sinh giỏi môn ngữ văn lớp 11 THPT

Tri Thức Học Đường xin giới thiệu đến các bạn học sinh Bộ Tài Liệu Môn Văn 11

Tài liệu này sẽ giúp các bạn ôn tập và thử sức, nắm vững kiến thức môn ngữ văn lớp 11 và đạt thành tích cao trong học tập.

Đề thi Học sinh giỏi môn Ngữ văn lớp 11 năm học 2022-2023 của Trường THPT […] là một minh chứng cho sự đa dạng và sâu sắc trong việc kiểm tra kiến thức, kỹ năng phân tích, và khả năng sáng tạo của học sinh thông qua hai phần thi nghị luận xã hội và nghị luận văn học. Dưới đây là tóm tắt và phân tích chi tiết về đề thi và đáp án được đề xuất.

Câu 1: Nghị Luận Xã Hội

Đề bài trình bày câu chuyện “Đại Bàng và Gà”, qua đó yêu cầu thí sinh viết một bài nghị luận xã hội để trình bày suy nghĩ về thông điệp mà câu chuyện muốn gửi gắm. Câu chuyện kể về một chú đại bàng được nuôi lớn trong một đàn gà và cuối cùng tin rằng mình không thể bay cao như những đại bàng khác, mặc dù trong tâm hồn vẫn khao khát được bay lên bầu trời. Câu chuyện nhấn mạnh về sự tự nhận thức, niềm tin vào bản thân, và tầm quan trọng của việc không bị ảnh hưởng bởi nhận định và định kiến xã hội.

Đáp án cho phần này đề cao sự kết hợp giữa kiến thức và kỹ năng lập luận, biểu đạt, và dẫn chứng phong phú từ thực tế đời sống. Điểm được chú trọng là khả năng phân tích sâu sắc, suy nghĩ mới mẻ về vấn đề, và diễn đạt một cách sáng tạo, thể hiện sự thấu hiểu và đồng cảm với thông điệp của câu chuyện.

Câu 2: Nghị Luận Văn Học

Đề bài yêu cầu phân tích và làm sáng tỏ quan điểm của nhà văn Nguyễn Kiên về truyện ngắn: “Một truyện ngắn hay vừa là chứng tích của một thời vừa là hiện thân của một chân lý giản dị của mọi thời”. Câu hỏi đòi hỏi thí sinh phải hiểu biết sâu sắc và có trải nghiệm về truyện ngắn, đồng thời biết áp dụng lý luận văn học và phân tích tác phẩm để làm sáng tỏ và bảo vệ quan điểm này.

Đáp án dành cho câu này nhấn mạnh vào việc hiểu và phân tích đúng đắn quan điểm trên qua việc đánh giá cao những truyện ngắn có khả năng phản ánh chân thực hiện thực xã hội và chứa đựng chân lý sâu sắc, vượt thời gian. Bài làm cần thể hiện sự kết hợp hài hòa giữa kiến thức văn học, kỹ năng lập luận, phân tích, và cảm thụ văn chương để bảo vệ quan điểm một cách thuyết phục.

Trích dẫn tài liệu

Ngày xưa, có một ngọn núi lớn, bên sườn núi có một tổ chim đại bàng. Trong tổ có bốn quả trứng lớn. Một trận động đất xảy ra làm rung chuyển ngọn núi, một quả trứng đại bàng lăn xuống và rơi vào một trại gà dưới chân núi. Một con gà mái tình nguyện ấp quả trứng lớn ấy. Một ngày kia, trứng nở ra một chú đại bàng con xinh đẹp, nhưng buồn thay chú chim nhỏ được nuôi lớn như một con gà. Chẳng bao lâu sau, đại bàng cũng tin nó chỉ là một con gà không hơn không kém. Đại bàng yêu gia đình và ngôi nhà đang sống, nhưng tâm hồn nó vẫn khao khát một điều gì đó cao xa hơn. Cho đến một ngày, trong
khi đang chơi đùa trong sân, đại bàng nhìn lên trời và thấy những chú chim đại bàng
đang sải cánh bay cao giữa bầu trời.
“Ồ- đại bàng kêu lên- Ước gì tôi có thể bay như những con chim đó”. Bầy gà cười ầm lên: “Anh không thể bay với những con chim đó được. Anh là một con gà và gà không biết bay cao”. Đại bàng tiếp tục ngước nhìn gia đình thật sự của nó, mơ ước có thể bay cao cùng họ. Mỗi lần đại bàng nói ra mơ ước của mình, bầy gà lại bảo nó điều không thể xảy ra. Đó là điều đại bàng cuối cùng đã tin là thật. Rồi đại bàng không mơ ước nữa và tiếp tục sống như một con gà. Cuối cùng, sau một thời gian dài sống làm gà, đại bàng chết”.
(Trích trong “Những câu chuyện từ cuộc sống”)
Hãy viết một bài văn nghị luận trình bày suy nghĩ của anh/ chị về thông điệp
được gửi gắm qua câu chuyện trên.