Phân tích chi tiết tác phẩm người lái đò sông đà môn ngữ văn lớp 12

Tri Thức Học Đường xin giới thiệu đến quý thầy, cô giáo, phụ huynh và các em học sinh lớp 12 Tài Liệu Môn ngữ văn 12

Văn học là một trong nhưng môn thi bắt buộc cực kỳ quan trọng trong kỳ thi THPT Quốc Gia. Để phục vụ cho quá trình ôn tập, chúng tôi xin giới thiệu đến các bạn học sinh lớp 12 Phân tích chi tiết tác phẩm người lái đò sông đà môn ngữ văn lớp 12 chất lượng để ôn tập và đạt kết quả cao.

Tri Thức Học Đường đã tổng hợp tài liệu ôn thi THPT Quốc gia môn Văn đầy đủ, chi tiết nhất!

Tài liệu “Phân tích chi tiết tác phẩm Người lái đò Sông Đà môn Ngữ Văn lớp 12” cung cấp một cái nhìn sâu sắc vào cuốn tùy bút nổi tiếng của Nguyễn Tuân, qua đó phản ánh vẻ đẹp của thiên nhiên và con người miền Tây Bắc Việt Nam. Bài viết dưới đây sẽ tóm tắt và phân tích nội dung chính của tài liệu này.

Tóm Tắt Nội Dung

Nguyễn Tuân, với cá tính nghệ sĩ độc đáo, đã sáng tạo nên “Người lái đò Sông Đà” – một tác phẩm tiêu biểu trong sự nghiệp viết tùy bút của mình. Tác phẩm phản ánh cuộc sống đầy gian khổ nhưng cũng không kém phần hào hứng của người dân miền Tây Bắc thông qua hình ảnh con sông Đà hùng vĩ và người lái đò tài ba, giàu kinh nghiệm.

Phân Tích Nội Dung

Hình Tượng Con Sông Đà

• Hùng Vĩ và Hung Bạo: Nguyễn Tuân miêu tả Sông Đà như một sinh thể sống động với hai tính cách trái ngược: vừa hùng vĩ, vừa hung bạo. Đặc điểm địa lý khắc nghiệt, dòng nước chảy xiết, những quãng thác ghềnh đầy nguy hiểm là biểu tượng cho sự thách thức, đòi hỏi sự dũng cảm và trí tuệ để chinh phục.
• Trữ Tình và Thơ Mộng: Bên cạnh vẻ đẹp dữ dội, sông Đà cũng hiện lên với dòng chảy trữ tình, thơ mộng, tạo nên một bức tranh thiên nhiên đa sắc, phản ánh sự đa chiều và phong phú của cuộc sống.

Hình Tượng Người Lái Đò

• Dũng Cảm và Tài Ba: Người lái đò trong tác phẩm là hình ảnh của người lao động bình thường nhưng đầy bản lĩnh và kinh nghiệm, biết cách vượt qua những thách thức của thiên nhiên, điều khiển con thuyền an toàn qua những ghềnh thác đáng sợ.
• Nghệ Sĩ Của Dòng Sông: Qua người lái đò, Nguyễn Tuân không chỉ ca ngợi sự dũng cảm mà còn tôn vinh tài năng và sự tinh tế trong nghề nghiệp, biến công việc hàng ngày trở thành nghệ thuật sống.

Nghệ Thuật Trong Tác Phẩm

Nguyễn Tuân đã sử dụng ngôn ngữ phong phú, sống động, giàu hình ảnh và sức gợi cảm cao để miêu tả hình tượng sông Đà và người lái đò. Câu văn đa dạng, nhiều tầng và giàu nhịp điệu phản ánh được sự hùng vĩ, tráng lệ cũng như vẻ đẹp trữ tình, thơ mộng của thiên nhiên và con người nơi đây.

Ý Nghĩa Văn Bản

“Người lái đò Sông Đà” không chỉ giới thiệu và ngợi ca vẻ đẹp của thiên nhiên và người lao động ở miền Tây Bắc của Tổ quốc mà còn thể hiện tình yêu sâu đậm của Nguyễn Tuân đối với đất nước và con người Việt Nam. Qua hình tượng sông Đà và người lái đò, tác phẩm gợi lên sự ngưỡng mộ đối với vẻ đẹp của thiên nhiên hoang dã, sự dũng cảm và tài năng của con người trong cuộc chiến đấu gian khổ với thiên nhiên để tồn tại và phát triển.

Tác giả cũng thể hiện quan niệm của mình về người anh hùng không chỉ có trong chiến đấu mà còn ở trong lao động hằng ngày. Hình tượng người lái đò trong bài tùy bút không chỉ là biểu tượng của sự gan dạ và tài ba mà còn là minh chứng cho tinh thần lao động kiên cường, không ngừng vượt qua khó khăn, thử thách của người dân Việt Nam.

Nghệ thuật đoạn trích là sự kết hợp hài hòa giữa các phép so sánh, liên tưởng, nhân hóa, tạo ra những hình ảnh sống động, độc đáo và đầy cảm xúc. Sử dụng từ ngữ giàu hình ảnh và sức gợi cảm, Nguyễn Tuân đã tạo nên những câu văn đa dạng, nhiều tầng, thể hiện được sự hùng vĩ và trữ tình của sông Đà cũng như cuộc sống và tính cách của người lái đò. Qua đó, tác phẩm không chỉ là bản anh hùng ca về thiên nhiên và con người mà còn là lời nhắc nhở về trách nhiệm bảo vệ môi trường và quý trọng giá trị lao động.

Kết luận, “Người lái đò Sông Đà” là tác phẩm phản ánh sâu sắc vẻ đẹp hùng vĩ và trữ tình của thiên nhiên Tây Bắc cũng như phẩm chất cao quý của người lao động Việt Nam. Qua đó, Nguyễn Tuân không chỉ ca ngợi sức sống mãnh liệt, tinh thần yêu nước, lòng dũng cảm và sự sáng tạo trong lao động mà còn thể hiện tình yêu thiên nhiên, tôn vinh vẻ đẹp của đất nước và con người Việt Nam. Tác phẩm là lời khẳng định về sức mạnh tinh thần, khát vọng sống và ý chí vươn lên không ngừng của người dân Việt Nam trước thiên nhiên và cuộc sống.

Trích dẫn tài liệu

I. Giới thiệu tác giả và tác phẩm:
Nguyễn Tuân sinh ra trong một gia đình nhà nho khi Hán học đã tàn. Ông là một nghệ sĩ tài hoa, uyên bác, có cá tính độc đáo. Là nhà văn lớn của nền văn học Việt Nam hiện đại, Nguyễn Tuân sáng tác nhiều thể loại song đặc biệt thành công ở thể tùy bút. Tác phẩm tiêu biểu nhất của Nguyễn Tuân về thể loại này là tùy bút “Người lái đò Sông Đà”.
II. Khái quát về tác phẩm:
“Người lái đò Sông Đà” được Nguyễn Tuân sáng tác sau những chuyến đi thực tế gian khổ và hào hứng tới miền Tây Bắc xa xôi, rộng lớn. Bài tùy bút được in trong tập “Sông Đà” xuất bản năm 1960. Nội dung bài tùy bút là miêu tả con Sông Đà và hình ảnh người
lái đò vượt thác.
III. Nội dung đoạn trích:
Hình tượng con sông Đà
Con sông Đà trên trang văn của Nguyễn Tuân hiện lên như một “nhân vật” có hai tính cách trái ngược: hùng vĩ, hung bạo và trữ tình, thơ mộng.
1. Con sông Đà hùng vĩ, hung bạo:
– Con sông Đà hũng vĩ, hung bạo được tác giả khắc họa theo trình tự không gian, bằng nhiều chi tiết đặc sắc. Trước hết Sông Đà hùng vĩ ở cảnh “đá bờ sông dựng vách thành”, mặt sông chỗ ấy chỉ lúc “đúng ngọ” (lúc giữa trưa) mới có mặt trời. Có vách đá chẹt lòng sông “như một cái yết hầu”, có quãng con nai, con hổ có lần vọt từ bờ này sang bờ kia.
Vì lòng sông hẹp, bờ sông là vách đá cao, nên ngồi trong khoang đò ở quãng sông ấy “đang mùa hè mà cũng thấy lạnh.”
– Cảnh hùng vĩ của Sông Đà còn thể hiện ở quãng mặt ghềnh Hát Loóng với hàng cây số “nước xô đá, đá xô sóng, sóng xô gió, cuồn cuộn luồng gió gùn ghè suốt năm”. Đây là nơi nguy hiểm, người lái đò nào đi qua khúc sông này mà không thận trọng tay lái thì “dễ lật ngửa bụng thuyền ra”.